Wat kan te veel zout met je hersenen doen?
Te veel zout kan cognitieve gebreken veroorzaken, blijkt uit een nieuwe studie die in het tijdschrift is gepubliceerd Nature Neuroscience. Gelukkig kunnen deze negatieve effecten worden teruggedraaid, en de nieuwe studie laat zien hoe.
Het is een bekend feit dat te veel zout in onze voeding het risico op hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk verhoogt.
Maar het is minder bekend dat hersengerelateerde problemen, zoals cerebrovasculaire aandoeningen, beroertes en cognitieve stoornissen, allemaal verband houden met voedingszout.
Zoals de auteurs van het nieuwe onderzoek uitleggen, werd gesuggereerd dat een mogelijk mechanisme achter deze negatieve effecten de zogenaamde endotheelcellen in de cerebrale bloedvaten betreft.
Endotheelcellen bekleden onze bloedvaten en zijn verantwoordelijk voor het reguleren van de vasculaire tonus - maar een hoge inname van zout via de voeding is in verband gebracht met het disfunctioneren van deze cellen.
Hoewel bekend is dat epitheliale disfunctie een overvloed aan chronische ziekten kan veroorzaken, blijft het onduidelijk hoe door zout geïnduceerde endotheeldisfunctie de hersenen op de lange termijn precies kan beïnvloeden.
Dit is vooral belangrijk gezien het feit dat de hersenen sterk afhankelijk zijn van een gestage en soepele zuurstoftoevoer om goed te kunnen functioneren, verklaren de auteurs van het onderzoek, die bij hun onderzoeksinspanningen werden geleid door Costantino Iadecola van Weill Cornell Medicine in New York City, NY.
In hun paper laten Iadecola en collega's zien hoe overmatig zout in de voeding onze darmen, het immuunsysteem en uiteindelijk onze hersenen beïnvloedt.
Hoe overmatig zout de darm-hersen-as beïnvloedt
Iadecola en team voerden een groep muizen gedurende 12 weken het equivalent van een menselijk dieet met veel zout.
Na de eerste weken konden bij de muizen endotheeldisfunctie en een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen worden opgemerkt. Bovendien toonden gedragstests cognitieve achteruitgang bij de knaagdieren aan.
Hun bloeddruk bleef echter ongewijzigd.
Een belangrijke ontdekking was de toename van de zogenaamde TH17-witte bloedcellen in de darmen. Het hoge aantal TH17-cellen leidde op zijn beurt tot een toename van de niveaus van een pro-inflammatoir molecuul genaamd plasma-interleukine-17 (IL-17).
De onderzoekers waren ook in staat om de moleculaire route te identificeren waardoor hogere niveaus van IL-17 in het bloed leidden tot de negatieve cognitieve en cerebrovasculaire effecten.
De onderzoekers wilden zien of hun bevindingen zouden repliceren in menselijke cellen. Dus behandelden ze menselijke endotheelcellen met IL-17 en behaalden vergelijkbare resultaten.
Zoals Iadecola en zijn collega's uitleggen:
"De bevindingen onthullen een darm-hersen-as waardoor omgevingsfactoren die verband houden met het dieet leiden tot een adaptieve immuunrespons in de darmen, waardoor neurovasculaire ontregeling en cognitieve stoornissen worden bevorderd."
Veranderingen in het voedingspatroon kunnen negatieve effecten omkeren
Het goede nieuws is dat de negatieve effecten van het zoutrijke dieet omkeerbaar lijken. De muizen kregen na de 12 weken weer een normaal dieet en de resultaten waren bemoedigend.
"De schadelijke effecten van [een zoutrijk dieet] werden tenietgedaan door de muizen weer een normaal dieet te geven, wat wijst op [de] omkeerbaarheid van de vasculaire disfunctie en cognitieve stoornissen", schrijven de auteurs.
Bovendien experimenteerden ze met een medicijn dat ook de effecten van overmatig zout ongedaan maakte. Het aminozuur L-arginine had hetzelfde gunstige effect op de muizen als het weer op een normaal dieet zetten.
De bevindingen suggereren dat veranderingen in levensstijl - of een nieuwe klasse medicijnen - kunnen helpen om de negatieve effecten van een zoutrijk dieet te compenseren.
