Wat u moet weten over lepra (de ziekte van Hansen)
De ziekte van Hansen, ooit bekend als lepra, is een bacteriële infectie die het zenuwstelsel, de huid, neus en ogen aantast. Het is te genezen. Maar zonder vroege behandeling kan het onomkeerbare schade veroorzaken.
In het verleden geloofden mensen dat de ziekte van Hansen zich gemakkelijk kon verspreiden. Nu weten experts dat dit niet waar is, en behandeling kan de infectie genezen. De behandeling kan de bestaande schade echter niet ongedaan maken.
De verantwoordelijke bacteriën, genaamd Mycobacterium leprae,groeien erg langzaam en verspreiden zich niet gemakkelijk. Mensen met de ziekte van Hansen kunnen tijdens hun behandeling blijven werken en een actief leven leiden.
In de Verenigde Staten krijgen volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) elk jaar de diagnose van de ziekte van Hansen. In 2018 waren er wereldwijd ongeveer 208.600 geregistreerde gevallen.
Dit artikel gaat in op de symptomen van de ziekte van Hansen, hoe artsen het diagnosticeren en de behandelingsopties.
Symptomen
.jpg)
De bacteriën die de ziekte van Hansen veroorzaken, groeien langzaam en het kan tot 20 jaar duren voordat de symptomen verschijnen. Vaak merkt een persoon de veranderingen niet op of realiseert hij zich op een andere manier dat de ziekte vordert.
Na verloop van tijd kan een persoon een verminderd vermogen opmerken om aanraking en pijn te voelen, evenals huidveranderingen.
Bij 90% van de mensen met de ziekte van Hansen is het eerste waarneembare symptoom gevoelloosheid. Dit verlies van gevoel kan enkele jaren voordat huidveranderingen optreden, beginnen en betreft meestal:
- temperatuur-
- lichte aanraking en pijn
- diepe druk
De gevoelloosheid kan het risico op verwondingen en infecties vergroten.
De eerste huidveranderingen houden meestal in dat een of enkele huidvlekken hun kleur verliezen. Andere huidveranderingen zijn onder meer:
- lichter of donkerder worden
- droogheid of schilfering
- tekenen van ontsteking, zoals roodheid
- een branderig gevoel
- de groei van knobbeltjes
- de vorming van pijnloze zweren aan de voeten
- verdikte huid rondom laesies
- knobbels of zwellingen van het gezicht of de oorlellen
De symptomen kunnen van persoon tot persoon verschillen. Naast huidveranderingen en verlies van gevoel, kan de ziekte van Hansen het volgende veroorzaken:
- verstopte neus en neusbloedingen
- spier zwakte
- zwakte en gevoelloosheid in handen en voeten
- gezwollen zenuwen, vooral rond de knieën, ellebogen en nek
- vergrote zenuwen, vooral in de ellebogen en knieën
- problemen met de ogen
Naarmate de toestand vordert, kan een persoon zich ontwikkelen:
- verlies van wenkbrauwen
- zweren op de voetzolen die niet genezen
- verlamming en vervorming van de handen en voeten
- een "verdwijning" van de vingers en tenen, omdat hun kraakbeen korter wordt en het lichaam ze weer opneemt
- zicht verlies
Ook kan schade aan het slijmvlies in de neus soms leiden tot interne schade en littekens. Omdat dit het septum beïnvloedt, het kraakbeen tussen de neusgaten, kan de neus uiteindelijk instorten.
De ziekte kan de zenuwen aantasten die verantwoordelijk zijn voor het knipperen, waardoor de ogen erg droog worden en vatbaar voor infectie. Dit kan leiden tot ulceratie en verlies van gezichtsvermogen.
Afbeeldingen
Diagnose en behandeling
Een arts stelt de diagnose van de ziekte van Hansen gewoonlijk aan de hand van de symptomen. Het testen van een huid- of zenuwmonster in een laboratorium kan de diagnose bevestigen.
Om de ziekte te behandelen, schrijft de arts een combinatie van twee of drie antibiotica voor. Een persoon heeft deze behandeling 1-2 jaar nodig. Het combineren van verschillende antibiotica helpt het risico op het ontwikkelen van antibioticaresistentie te verminderen, aldus de CDC.
Zodra een persoon met de behandeling begint, kunnen de bacteriën niet op anderen worden overgedragen. Let echter op:
- vermijd verwondingen die tot verdere schade kunnen leiden
- meld nieuwe symptomen aan de arts, vooral als er tekenen zijn van een ontsteking, koorts of nieuwe delen van huidverandering of gevoelloosheid
- neem de volledige antibioticakuur zoals de arts het heeft voorgeschreven
Antibiotica kunnen de bacteriën die de symptomen veroorzaken, doden en de ziekte stoppen. Het kan bestaande schade echter niet ongedaan maken. Het is essentieel om zo snel mogelijk een arts te raadplegen als de symptomen beginnen te verschijnen.
In de VS is er een speciaal programma, het National Hansen’s Disease (Leprosy) Program, dat behandelingen biedt in het hele land en Puerto Rico, en dat ook onderzoek doet.
Oorzaken
De ziekte van Hansen is een bacteriële infectie. De belangrijkste bacterie die verantwoordelijk is, is M. leprae.
In 2008 identificeerden wetenschappers echter een ander type, Mycobacterium lepromatosis, in Mexico. Deze bacteriën produceren iets andere symptomen. Tot dusver is er zeer weinig onderzoek naar dit type gedaan.
De bacteriën verspreiden zich langzaam door het lichaam. Terwijl ze dat doen, vallen ze macrofagen aan, dit zijn cellen die een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem vertegenwoordigen en het zenuwstelsel ondersteunen. Dit kan leiden tot verdikking van de zenuwen onder de huid.
De auteurs van een recensie uit 2015 kwamen niet tot een definitieve conclusie over hoe de bacteriën worden overgedragen. De onderzoeken die ze analyseerden, suggereerden dat de overdracht mogelijk contact met dieren, huid-op-huidcontact of druppeltjes van hoesten of niezen met zich meebrengt.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) meldt dat de bacteriën hoogstwaarschijnlijk via druppeltjes uit de neus en mond worden overgedragen tijdens nauw, frequent contact met een persoon die de onbehandelde ziekte van Hansen heeft.
Hoe besmettelijk is het?
De ziekte van Hansen is niet bijzonder besmettelijk. Ongeveer 95% van de mensen heeft een natuurlijke immuniteit tegen de bacteriën en ontwikkelt, zelfs na langdurige blootstelling, geen symptomen.
De ziekte van Hansen ontwikkelt zich langzaam. Een persoon zou gedurende enkele maanden in nauw contact moeten staan met iemand die de ziekte heeft, maar die geen behandeling krijgt, om deze op te lopen.
Volgens de CDC kunnen de bacteriën die de ziekte van Hansen veroorzaken niet worden doorgegeven:
- toevallig contact
- handen schudden of knuffelen
- in de buurt zitten
- samen eten
- seksueel contact
De bacteriën gaan tijdens de zwangerschap ook niet over op een foetus.
Sommige gordeldieren kunnen de bacteriën dragen. Iedereen die regelmatig contact heeft met gordeldieren, moet met zijn arts praten over passende voorzorgsmaatregelen.
Het stigma van de ziekte van Hansen
De ziekte van Hansen vordert langzaam en is niet erg besmettelijk. Zodra een persoon met de behandeling begint, kunnen de bacteriën niet aan anderen worden doorgegeven.
Er blijft echter een stigma bestaan en veel mensen met de aandoening ervaren vooroordelen en discriminatie. Deze kunnen ook tot verdere complicaties leiden.
Enkele problemen waarmee mensen met merkbare tekenen van de ziekte worden geconfronteerd, zijn onder meer:
- verminderde kansen op werk
- lager loon voor hetzelfde werk als iemand zonder de aandoening
- moeite met het vinden van een partner
- afwijzing van de gemeenschap
- isolatie en marginalisatie
- gevoelens van waardeloosheid
Deze en andere vormen van druk kunnen het risico op psychische gezondheidsproblemen vergroten, wat leidt tot verdere isolatie en mogelijk een onvermogen om de behandeling voort te zetten.
Het stigma kan ook anderen treffen. Een persoon met de ziekte van Hansen kan bijvoorbeeld stoppen met het geven van borstvoeding aan zijn baby omdat hij ten onrechte denkt dat de bacteriën op deze manier kunnen worden overgedragen.
Volgens ouder onderzoek dat in 2010 is gepubliceerd, kan de angst voor discriminatie er ook toe leiden dat een persoon zijn symptomen verbergt en geen hulp of behandeling zoekt.
Hoe langer de behandeling wordt uitgesteld, hoe groter de kans op onomkeerbare schade en ernstige complicaties. Vertragingen bieden de bacteriën ook meer gelegenheid om op anderen over te dragen.
Overzicht
De ziekte van Hansen, ooit lepra genoemd, is een geneesbare bacteriële infectie. In het verleden dachten mensen dat het zeer besmettelijk was, maar dit is niet waar. Symptomen ontwikkelen zich langzaam en beginnen vaak met gevoelloosheid.
Behandeling met antibiotica kan de infectie genezen, maar kan de schade niet ongedaan maken.
Als iemand de ziekte van Hansen heeft, moet hij zo snel mogelijk medische hulp krijgen om blijvende schade en complicaties te voorkomen.
