Nucleaire stresstest: wat houdt het in?
Een nucleaire stresstest gebruikt een kleine hoeveelheid radioactieve stof om de gezondheid van het hart en de bloedstroom naar het hart te bepalen.
De test is bedoeld om erachter te komen of bepaalde delen van de hartspier tijdens het sporten niet voldoende doorbloeding krijgen. Het is vergelijkbaar met de inspanningstest of farmacologische of chemische stresstest.
Het is ook bekend bij de thallium-stresstest, een myocardperfusiescan of een radionuclidetest.
De test kan worden gedaan terwijl de patiënt rust of aan lichaamsbeweging doet. De radioactieve stof die in de patiënt wordt geïnjecteerd, wordt een radionuclide genoemd.
De test duurt ongeveer 3 tot 4 uur.
Hoewel de patiënt wordt blootgesteld aan een kleine hoeveelheid straling, wordt de test als veilig beschouwd.
Voordelen
Tijdens een nucleaire stresstest zal het individu trainen, een radioactieve kleurstof wordt geïnjecteerd en vervolgens worden er beelden gemaakt om de gezondheid van het hart te beoordelen.
De nucleaire stresstest kan helpen bij het diagnosticeren van een hartaandoening door essentiële informatie te geven.
Deze gegevens omvatten:
- de grootte van de hartkamers
- hoe goed het hart bloed pompt
- of er enige schade aan het hart is
- als er een verstopping of vernauwing is van de kransslagaders die het hart van bloed voorzien
- de effectiviteit van een huidige behandeling.
De test kan ook helpen bepalen of de patiënt geschikt is voor een hartrevalidatieprogramma, en zo ja, hoe hard hij / zij moet trainen.
Nucleaire stresstest met oefening
Bij de nucleaire stresstest met inspanning wordt een radionuclide, zoals thallium of technetium, in een ader in de hand of arm geïnjecteerd.
Wanneer de radionuclide door de bloedstroom is gecirculeerd, maakt een gammacamera foto's van het hart terwijl de patiënt ligt. Dit staat bekend als de "rustscan" van het hart.
De patiënt gaat vervolgens naar een loopband. De loopband start langzaam en neemt geleidelijk de snelheid en de helling op om wandelen of hardlopen te simuleren.
Bij maximale inspanning wordt meer radionuclide in de patiënt geïnjecteerd. Wanneer de radionuclide door de bloedstroom is gegaan, maakt de gammacamera meer foto's van het hart. Dit staat bekend als de "stressscan" van het hart.
De radionuclide helpt om geblokkeerde of gedeeltelijk geblokkeerde slagaders op de scans te identificeren, omdat geblokkeerde slagaders de radionuclide niet in het hart opnemen. Ze staan bekend als ‘koude plekken’.
Zonder lichaamsbeweging
Patiënten met ernstige artritis zijn mogelijk niet in staat de fysieke activiteit uit te voeren die nodig is voor een test met inspanning. Deze patiënten kunnen de chemische nucleaire stresstest doen
Bij een chemische stresstest krijgt de patiënt medicijnen die de hartslag versnellen of de slagaders verwijden. Het lichaam reageert op dezelfde manier als het zou oefenen.
Een radionuclide wordt tijdens het rusten in de arm of hand van de patiënt geïnjecteerd. Wanneer het door de bloedbaan is gecirculeerd, maakt een gammacamera foto's van het hart, terwijl de patiënt bewegingloos ligt. Net als bij de test met inspanning wordt dit ook wel de 'rustscan' van het hart genoemd.
De arts dient vervolgens een medicijn toe om de hartslag te versnellen of de slagaders te verwijden. Wanneer de piekhartslag is bereikt, wordt de patiënt opnieuw geïnjecteerd met een radionuclide.
Wanneer het door de bloedbaan is gecirculeerd, maakt de gammacamera meer foto's. Deze fase van de procedure wordt de "stressscan" van het hart genoemd.
Net als bij de stresstest met inspanning, zullen geblokkeerde of gedeeltelijk geblokkeerde slagaders verschijnen als ‘koude plekken’.
De resultaten kunnen worden overgelegd met die van CT- of MRI-scans om een completer beeld te geven.
Bijwerkingen
Mogelijke complicaties en bijwerkingen zijn onder meer:
- allergische reactie op de kleurstof
- abnormale hartritmes of aritmieën
- daling van de bloeddruk tijdens of na inspanning, wat mogelijk leidt tot duizeligheid of flauwvallen
- pijn op de borst
- misselijkheid
- beven
- hoofdpijn
- blozen
- kortademigheid
- ongerustheid
In 2013 waarschuwde de Food and Drug Administration (FDA) dat twee geneesmiddelen die bij deze tests worden gebruikt, Lexiscan en Adenoscan, het risico op hartproblemen tijdens de test kunnen verhogen.
De medicijnen kunnen ervoor zorgen dat het bloed effectiever naar onbelemmerde gebieden stroomt, waardoor probleemgebieden zonder bloed blijven. In zeldzame gevallen kan dit leiden tot een hartaanval.
Iedereen met onstabiele angina of andere cardiale instabiliteit is mogelijk geen geschikte kandidaat om deze medicijnen te krijgen.
Stralingsrisico
Er is ook bezorgdheid geuit over de stralingsniveaus waaraan een persoon wordt blootgesteld tijdens nucleair medische tests, en of dit het risico op kanker verhoogt of niet.
Zowel het aantal tests als het aantal kankergevallen is de afgelopen jaren gestegen, maar het blijft onduidelijk of ze met elkaar verband houden.
Het risico hangt af van de leeftijd en het geslacht van de patiënt, hun bestaande gezondheidstoestand, de gebruikte dosis en de genomen voorzorgsmaatregelen. Artsen worden aangespoord om kernproeven alleen te gebruiken als dat nodig is
Op de dag van de test is het belangrijk om comfortabele kleding te dragen die geschikt is voor lichamelijke activiteit, inclusief schoenen voor hardlopen of joggen, met antislipzolen.
De patiënt zal moeten vasten, wat betekent dat ze sinds middernacht voor de test geen eten of drinken consumeren. Ze mogen in de 24 uur voorafgaand aan de test geen dranken drinken die cafeïne bevatten, inclusief thee, koffie en frisdrank. Sommige pijnstillers en chocolade bevatten ook cafeïne.
Sommige medicijnen, zoals die voor angina of astma, kunnen de testresultaten veranderen. De patiënt moet vóór de test met zijn arts bespreken of hij ermee moet stoppen.
Het is van vitaal belang voor patiënten om hun arts precies te vertellen welke medicijnen ze gebruiken, en deze alleen te stoppen als de arts dat zegt.
Patiënten moeten de arts ook vertellen of ze een pacemaker of defibrillator hebben.
Patiënten die binnen 24 uur na de test medicijnen voor erectiestoornissen hebben ingenomen, moeten dit aan hun arts vertellen. Deze omvatten Viagra, vardenafil, met de handelsnaam Levitra, en Cialis, bekend als tadalafil.
Patiënten met diabetes die insuline gebruiken, krijgen te horen hoeveel insuline ze op de testdag moeten innemen. Het zal waarschijnlijk minder zijn dan hun normale ochtenddosis.
Iemand met diabetes kan niet te lang vasten en zal waarschijnlijk worden aangeraden vier uur voor de test een lichte maaltijd te nuttigen. Patiënten met diabetes moeten voor en na de test de instructies van hun arts opvolgen.
Vrouwen moeten de arts informeren als ze zwanger is of zou kunnen zijn, of als ze borstvoeding geeft.
De patiënt moet een toestemmingsformulier ondertekenen waarmee het medische team toestemming krijgt om de procedure uit te voeren. Het is belangrijk om het aandachtig te lezen en alle vragen te stellen die twijfel of bezorgdheid oproepen.
Resultaten
De arts bespreekt de resultaten met de patiënt.
Als er een normale bloedstroom is tijdens zowel rust als inspanning, suggereert dit dat de hartfunctie normaal is. De patiënt heeft waarschijnlijk geen coronaire hartziekte. In de meeste gevallen zijn geen verdere tests vereist.
Als er een normale bloedstroom is tijdens rust maar een abnormale bloedstroom tijdens inspanning, geeft dit aan dat een deel van de hartspier van de patiënt niet genoeg bloed krijgt tijdens fysieke of zware inspanning. De patiënt heeft waarschijnlijk een coronaire hartziekte of geblokkeerde slagaders.
Een slechte doorbloeding tijdens inspanning en in rust betekent dat het hart niet genoeg bloed krijgt. De patiënt kan een eerdere hartaanval hebben gehad, of ze kunnen een ernstige coronaire hartziekte hebben.
Als de radionuclide in sommige delen van het hart niet verschijnt, kan er littekenweefsel of beschadigd weefsel zijn door een hartaanval.
Patiënten bij wie het hart onvoldoende bloedstroom heeft, moeten mogelijk coronaire angiografie ondergaan, een test waarbij kleurstof en speciale röntgenfoto's worden gebruikt om de binnenkant van de kransslagaders te laten zien.
Patiënten met ernstige blokkades in hun slagaders hebben mogelijk ballonangioplastiek en plaatsing van een stent nodig, of een bypass van de kransslagader.
