Nierziekte: verhoogt jicht het risico?
Voortbouwend op eerdere bevindingen, concludeert een nieuwe studie dat mensen met jicht een grotere kans hebben op het ontwikkelen van nieraandoeningen. De auteurs zijn van mening dat de resultaten nieuwe manieren bieden om het risico op chronische nieraandoeningen te verminderen.
Chronische nierziekte (CKD) is een langdurige aandoening die wordt gekenmerkt door een verminderde nierfunctie.
CKD treft naar schatting 14% van de mensen in de Verenigde Staten.
Onderzoekers hebben al een aantal risicofactoren voor CKD vastgesteld, waaronder hoge bloeddruk, diabetes en roken.
Zoals de auteurs van de meest recente studie echter uitleggen: "Er is een toenemende belangstelling van de wetenschappelijke gemeenschap voor de rol van nieuwe risicofactoren."
Het nieuwste onderzoek, gepubliceerd in BMJ Open, onderzoekt de mogelijke rol van jicht als risicofactor voor chronisch nierlijden.
Jicht komt zowel verrassend vaak voor als verrassend pijnlijk. Het wordt veroorzaakt door verhoogde urinezuurspiegels in het bloed, ook wel hyperurikemie genoemd.
Na verloop van tijd kan urinezuur zich ophopen, waardoor scherpe kristallen worden gevormd in de gewrichten, meestal van de grote teen.
Jicht, een vorm van inflammatoire artritis, treft meer dan 8,3 miljoen mensen in de VS.
Jicht en de nier
Eerdere studies hebben verbanden aangetoond tussen jicht en nierfunctie. Een artikel, gepubliceerd in 2012, ontdekte bijvoorbeeld dat een slechte nierfunctie een risicofactor was voor jicht.
Andere studies, in diermodellen, hebben aangetoond dat een verhoogd urinezuur in het bloed het potentieel heeft om de nieren te beschadigen.
Eerder onderzoek heeft ook een verband aangetoond tussen verhoogde urinezuurspiegels en nierfunctie. Een onderzoek onder mensen met hyperurikemie ontdekte bijvoorbeeld dat het nemen van medicijnen die de urinezuurspiegels verlagen, ook de ernst van nierstoornissen verminderde.
Omdat zowel jicht als chronische nierziekte veel voorkomen, is het belangrijk om te begrijpen hoe de twee aandoeningen op elkaar inwerken; en ondanks eerder werk hebben geen studies overtuigend aangetoond dat jicht bijdraagt aan nierfalen.
Om dit te onderzoeken, haalden de onderzoekers informatie uit 68.897 volwassenen van 18 jaar of ouder met jicht in het Verenigd Koninkrijk en vergeleken deze met gegevens van 554.964 gematchte personen zonder jicht. Ze volgden beide groepen gemiddeld 3,68 jaar.
Voor de studie definieerden ze een gevorderde nierziekte als het eerste optreden van:
- dialyse, transplantatie of nierziekte in het eindstadium
- nierfunctie bij minder dan 10% van normaal
- overlijden geassocieerd met CKD
- een verdubbeling van serumcreatinine ten opzichte van de basislijnwaarden
De medische gemeenschap beschouwt creatinine als een betrouwbare marker voor de nierfunctie.
‘Verbazingwekkende’ bevindingen
Als onderdeel van de analyse controleerden de wetenschappers verschillende factoren die anders de resultaten zouden kunnen beïnvloeden, waaronder hoge bloeddruk, diabetes, hartaandoeningen, medicijnen die de nierfunctie beïnvloeden, rookstatus en alcoholgebruik.
Zelfs als we rekening houden met deze factoren, waren de resultaten significant.
"Hoewel we altijd geloofden dat hoge niveaus van urinezuur slecht zouden kunnen zijn voor de nieren en dat patiënten met jicht een hoger risico op nierfalen kunnen hebben, waren we nogal verrast door de omvang van het risico dat jicht bij deze patiënten oplegt", legt lead uit. auteur prof. Austin Stack van de Universiteit van Limerick, in Ierland.
“De resultaten waren verbluffend. […] We ontdekten dat patiënten die aan jicht leden een 29% hoger risico op vergevorderde chronische nierziekte hadden, vergeleken met patiënten zonder jicht. "
Prof. Austin Stack
De sterkste statistische relatie deed zich voor bij personen met nierziekte in het eindstadium, zoals de auteurs uitleggen:
"De omvang van de associatie jicht-CKD was het grootst voor de diagnose [nierziekte in het eindstadium], met een meer dan tweevoudig hoger risico."
Volgens Prof. Stack: "Alles bij elkaar genomen suggereren de bevindingen van deze studie dat jicht een onafhankelijke risicofactor is voor progressie van CKD en nierfalen."
Dit artikel is belangrijk en voegt een nieuw niveau toe aan ons begrip van CKD. Omdat CKD zo vaak voorkomt, kan het begrijpen van de betrokken risicofactoren nieuwe manieren bieden om het onder controle te houden.
Het huidige onderzoek heeft veel sterke punten, waaronder het verzamelen van een enorme hoeveelheid gegevens. De auteurs schetsen echter bepaalde beperkingen.
De auteurs konden bijvoorbeeld alleen beoordelen of iemand jicht had door de diagnoses van artsen te observeren of hun gebruik van uraatverlagende behandelingen te registreren. In werkelijkheid wordt jicht vaak niet gediagnosticeerd, dus de analyse miste waarschijnlijk enkele individuen.
Hoewel de wetenschappers bij hun analyse rekening hielden met een breed scala aan factoren, bestaat de mogelijkheid dat een niet-gemeten variabele een centrale rol speelt, omdat de studie observationeel is.
Over het algemeen dragen deze bevindingen bij aan het bewijs dat urinezuur, jicht en niergezondheid met elkaar in verband staan. De auteurs hopen dat toekomstig werk kan uitwijzen of "adequate beheersing van jicht het risico op progressie van chronische nierziekte kan verminderen".
