Ruiken mensen met de ziekte van Parkinson anders?

Met behulp van de vaardigheden van een 'supersmeller' hebben onderzoekers vastgesteld hoe de ziekte van Parkinson de manier waarop iemand ruikt verandert. Ze hopen dat de ontdekking zal helpen bij een vroege diagnose.

Een recente studie onderzocht de verbanden tussen geur en Parkinson.

Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve aandoening.

De National Institutes of Health (NIH) schatten dat ongeveer een half miljoen mensen in de Verenigde Staten met de aandoening leven.

De ziekte van Parkinson heeft de neiging om oudere volwassenen te treffen.

De bevolking van de Verenigde Staten wordt ouder, dus het aantal gevallen van Parkinson zal waarschijnlijk in lijn toenemen.

Ondanks decennia van intensief onderzoek is er nog steeds geen remedie voor de aandoening en is er geen betrouwbare diagnostische test.

De behoefte aan nieuwe diagnostiek

Momenteel kan de behandeling pas beginnen als de veelbetekenende motorische symptomen, zoals tremor en stijfheid, verschijnen. De afbraak van zenuwweefsel begint echter ongeveer 6 jaar voordat mensen klinische symptomen opmerken.

Het vinden van een betrouwbare manier om de ziekte van Parkinson eerder te diagnosticeren, zou betekenen dat de behandeling eerder zou kunnen beginnen en dat we de aandoening misschien langer op afstand zouden kunnen houden.

Artsen gebruiken al eeuwen geur om hun diagnose te helpen. Sommige mensen beweren bijvoorbeeld dat scrofula ruikt naar oud bier, terwijl buiktyfus een aroma produceert dat doet denken aan gebakken brood.

Tot voor kort was er echter geen geur in verband gebracht met een neurodegeneratieve aandoening van welke aard dan ook.

Introductie van Joy Milne

Joy Milne is een "supergeur". Deze mensen zijn overgevoelig voor aroma's en bijzonder bedreven in het onderscheiden daarvan. In 1986 diagnosticeerden artsen de ziekte van Parkinson bij Milne's echtgenoot, Les. Sindsdien heeft Milne een specifieke geur kunnen onderscheiden die verband houdt met de ziekte van Parkinson.

Onlangs werkte een groep onderzoekers samen met Milne om te proberen te onderscheiden welke chemicaliën deze specifieke geur kunnen veroorzaken. Ze publiceerden onlangs hun bevindingen in het tijdschrift ACS Central Science.

Ten eerste moesten de wetenschappers vaststellen waar de geur vandaan kwam. Ze merkten dat het het meest intens was op de bovenrug en het voorhoofd, maar niet op de oksels. Dit betekent dat de geur waarschijnlijk niet afkomstig is van zweet, maar van talg, een wasachtige vloeistof die door de talgklieren in de huid wordt aangemaakt.

Wetenschappers weten al dat de productie van talg toeneemt bij de ziekte van Parkinson; ze noemen dit seborrhea. Onder leiding van Perdita Barran probeerden de onderzoekers te begrijpen welke chemicaliën in het talg de geurveranderingen zouden kunnen veroorzaken.

Vervolgens verzamelde het team talgmonsters van de bovenrug van 60 personen. Sommige mensen hadden de ziekte van Parkinson en andere niet.

Een ‘muskusachtig’ aroma

Met behulp van massaspectrometrie analyseerden de wetenschappers de talgmonsters om eventuele chemicaliën te identificeren die verhoogd waren bij mensen met de ziekte van Parkinson. Ze toonden aan dat er een significant verschil was tussen de vluchtige chemicaliën in het talg van mensen met de ziekte van Parkinson en mensen zonder.

Drie verbindingen leken een sleutelrol te spelen in het onderscheidende aroma: hippuurzuur, eicosaan en octadecanal.

Cruciaal was dat er geen significante verschillen waren tussen mensen met Parkinson die medicatie gebruikten en mensen met Parkinson die nog nooit medicatie voor de aandoening hadden ingenomen. Dit betekent dat de geurverandering waarschijnlijk niet het gevolg is van medicatie.

Toen het team deze chemicaliën aan Milne presenteerde, was ze in staat om de 'muskusachtige' geur van de ziekte van Parkinson te identificeren.

De wetenschappers hebben dit onderzoek uitgevoerd met een beperkt aantal deelnemers, dus die zullen door moeten werken. Ze hopen echter dat dit een unieke manier is om de ziekte van Parkinson veel eerder op te sporen dan momenteel mogelijk is. Zij schrijven:

"Identificatie en kwantificering van de verbindingen die worden geassocieerd met deze kenmerkende geur van [de ziekte van Parkinson] kan een snelle, vroege screening van [de ziekte van Parkinson] mogelijk maken en inzicht verschaffen in moleculaire veranderingen die optreden naarmate de ziekte voortschrijdt."

Waarom de geurverandering?

De onderzoekers hebben hun studie niet ontworpen om erachter te komen waarom de niveaus van hippuurzuur, eicosaan en octadecanaal verhoogd zijn in het talg van mensen met de ziekte van Parkinson. De auteurs bespreken echter enkele mogelijke oorzaken.

Eerdere studies hadden bijvoorbeeld bevestigd dat er verbanden zijn tussen verschillende huidaandoeningen en de ziekte van Parkinson. De auteurs leggen uit hoe sommige onderzoeken suggereren dat bepaalde microben vaker voorkomen op de huid van mensen met Parkinson.

Malassezia spp. - een gist die op de menselijke huid aanwezig is - komt vaak in grotere hoeveelheden voor bij mensen met Parkinson.

Volgens de auteurs van het onderzoek kunnen deze veranderingen in gist- en bacteriepopulaties de microflora en fysiologie van de huid veranderen op manieren die 'zeer specifiek' zijn voor de ziekte van Parkinson.

Deze bevindingen openen de deur naar een geheel nieuwe manier om de diagnose van de ziekte van Parkinson te benaderen; ze kunnen ook een nieuw inzicht bieden in hoe de aandoening vordert.

none:  ziekte van Parkinson alvleesklierkanker Volksgezondheid