Auto-immuunartritis: soorten, symptomen en behandeling

Auto-immuunartritis is de naam die wordt gegeven aan een groep soorten artritis waarbij het immuunsysteem van een persoon zichzelf aanvalt. Het meest voorkomende voorbeeld is reumatoïde artritis.

Wanneer het immuunsysteem zichzelf aanvalt, is het resultaat een ontsteking in een gewricht die pijn, stijfheid en mobiliteitsproblemen kan veroorzaken.

Er zijn meer dan 100 soorten artritis en verschillende soorten veroorzaken verschillende symptomen. Reumatoïde artritis (RA) en artritis psoriatica behoren tot de meest voorkomende soorten auto-immuunartritis.

Dit artikel gaat in op auto-immuunartritis, identificeert veelvoorkomende symptomen en schetst enkele van de meest voorkomende behandelingen die momenteel beschikbaar zijn om aan artritis gerelateerde gewrichtsontsteking te bestrijden.

Soorten auto-immuunartritis

Reumatoïde artritis veroorzaakt meestal zwelling en pijn in de polsen, handen en voeten.

Hoewel deze lijst zeker niet volledig is, vertegenwoordigt het enkele van de meest voorkomende vormen van auto-immuunartritis:

  • Reumatoïde artritis: dit is het meest voorkomende type auto-immuunartritis, dat meestal zwelling en pijn in de handen, voeten en polsen veroorzaakt. Naar schatting 1,3 miljoen Amerikanen hebben RA, waarvan 75 procent vrouwen.
  • Artritis psoriatica: Artritis psoriatica kan optreden bij mensen met een huidaandoening die psoriasis wordt genoemd. Psoriasis veroorzaakt schilferende, vlekkerige gebieden op de huid. De aangetaste gewrichtsgebieden kunnen zich bijna overal op het lichaam bevinden, inclusief de wervelkolom, knieën, vingers, tenen of meer.
  • Reactieve artritis: Reactieve artritis komt voor bij mensen met een voorgeschiedenis van bepaalde bacteriële infecties, zoals Chlamydia , Salmonella, Shigella, of Campylobacter​Samen met gewrichtspijn kan dit roodheid van de ogen, branderig gevoel bij het plassen of uitslag op de voetzolen of handpalmen veroorzaken.
  • Spondyloartritis ankylopoetica: Spondyloartritis ankylopoetica veroorzaakt artritis van de wervelkolom, resulterend in pijn en stijfheid in de wervelkolomgewrichten.
  • Axiale spondyloartritis: dit type beïnvloedt de bekkengewrichten en de wervelkolom.
  • Juveniele artritis: Juveniele artritis treft naar schatting 300.000 kinderen in de Verenigde Staten. Het kan gewrichtspijn, oogontsteking, koorts en huiduitslag veroorzaken. Andere namen zijn onder meer juveniele idiopathische artritis, juveniele chronische artritis of juveniele RA.
  • Palindrome reuma: Palindrome reuma is een zeldzaam type artritis dat episodes of aanvallen van gewrichtsontsteking veroorzaakt die vervolgens verdwijnen. Palindrome artritis treft vaak de vingers, polsen en knieën. Symptomen zijn onder meer pijn, zwelling, stijfheid en koorts.

Elk van deze aandoeningen kan veel ongemak en zwelling in de gewrichten veroorzaken.

Symptomen van auto-immuunartritis

Hoewel de symptomen van auto-immuunartritis variëren afhankelijk van het specifieke onderliggende type artritis, zijn enkele algemene symptomen die verband houden met auto-immuunartritis:

  • vermoeidheid
  • koorts
  • gewrichtspijn
  • stijfheid
  • zwelling
  • zwakheid

De specifieke symptomen variëren tussen soorten auto-immuunartritis.

Artritis psoriatica kan bijvoorbeeld een aandoening veroorzaken die enthesitis wordt genoemd en die gevoelige plekken veroorzaakt op gebieden waar ligamenten en pezen verbinding maken met botten. Deze komen vaak voor in de achterkant van de hiel en rond de elleboog.

Risicofactoren

Roken en blootstelling aan rook kan het risico van een persoon op het ontwikkelen van auto-immuunartritis vergroten.

Risicofactoren voor auto-immuunartritis zijn afhankelijk van het type artritis dat een persoon heeft. Genetica en een familiegeschiedenis van een specifieke aandoening kunnen echter de kans op het ontwikkelen van auto-immuunartritis beïnvloeden.

Omgevingsfactoren kunnen echter ook verantwoordelijk zijn. Omdat auto-immuunartritis ervoor zorgt dat het immuunsysteem zichzelf aanvalt, hebben artsen geprobeerd te achterhalen welke omgevingsfactoren hieraan kunnen bijdragen:

Mogelijke omgevingsfactoren die kunnen bijdragen aan auto-immuunartritis zijn onder meer:

  • blootstelling aan giftige stoffen in het vroege leven, zoals die in sigarettenrook
  • roken
  • zwaarlijvigheid

Het geslacht van een persoon kan zijn risiconiveau beïnvloeden, afhankelijk van het type artritis. Vrouwen hebben bijvoorbeeld twee tot drie keer meer kans op RA dan mannen. Mannen krijgen echter vaker spondyloartritis ankylopoetica dan vrouwen.

Diagnose

Gespecialiseerde artsen, reumatologen genaamd, behandelen auto-immuunartritis.

Reumatologen bestuderen het immuunsysteem en zijn op de hoogte van alle beschikbare behandelingen. Als een arts vermoedt dat iemand een soort auto-immuunartritis heeft, zullen ze hem meestal doorverwijzen naar een reumatoloog.

Een arts zal een persoon eerst vragen naar hun symptomen, inclusief wat de symptomen verergert en wat, als er iets is, ze beter maakt. Ze kunnen vragen naar andere medische aandoeningen die een persoon heeft, en welke medicijnen ze gebruiken.

Een arts zal waarschijnlijk een reeks tests aanbevelen om meer te weten te komen over iemands gezondheid en om erachter te komen welke gewrichten zijn aangetast.

Voorbeelden van diagnostische tests voor auto-immuunartritis kunnen zijn:

  • Beeldvormende scans, zoals röntgenfoto's, CT-scans of MRI-scans om gebieden met gewrichtsschade te identificeren.
  • Bloedonderzoek, inclusief het aantal rode bloedcellen, reumafactor, antilichamen tegen bepaalde peptidetypen en bezinkingssnelheden van erytrocyten.
  • Weefselmonsters, die artsen kunnen gebruiken om aandoeningen te bevestigen, zoals psoriasis.

Geen enkele test kan echter een definitieve diagnose van een auto-immuunartritis-type stellen. Vaak houdt de diagnose in dat een persoon een reeks tests ondergaat om andere aandoeningen en andere soorten artritis uit te sluiten.

Behandeling

Artsen houden rekening met de symptomen van een persoon, het type artritis dat ze hebben en hun algehele gezondheid wanneer ze een behandelplan voor auto-immuunartritis aanbevelen.

Medicijnen

Sommige mensen met milde vormen van auto-immuunartritis kunnen baat hebben bij het gebruik van niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen. Deze omvatten ibuprofen (Advil) en naproxen (Aleve).

Voor andere soorten artritis kan een arts medicijnen voorschrijven die disease modifying antirheumatic drugs (DMARD's) worden genoemd.

Voorbeelden van DMARD's zijn onder meer:

  • cyclosporine (Neoral)
  • sulfasalazine (Azulfidine)
  • methotrexaat (Rheumatrex)

Als DMARD's niet effectief zijn bij de behandeling van auto-immuunartritis, kan een arts biologische responsmodificatoren of 'biologische middelen' voorschrijven. Deze medicijnen blokkeren de communicatie van het immuunsysteem die kan leiden tot de symptomen van auto-immuunartritis.

Voorbeelden van biologische agentia zijn onder meer:

  • abatacept (Orencia)
  • tocilizumab (Actemra)
  • rituximab (Rituxan)

Soms kan een persoon deze medicijnen gebruiken in combinatie met DMARD's, vooral methotrexaat.

Medicijnen kunnen bijwerkingen hebben die op zichzelf complicaties veroorzaken. DMARD's en biologische geneesmiddelen zijn bijvoorbeeld immunosuppressiva die mensen vatbaar kunnen maken voor infecties.

Veranderingen in levensstijl

Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen bij het beheersen van auto-immuunvormen van artritis.

Naast medische behandelingen voor auto-immuunartritis, zal een arts waarschijnlijk veranderingen in levensstijl en keuzes aanbevelen die een persoon met een auto-immuunziekte ten goede kunnen komen.

Voorbeelden van veranderingen in levensstijl om auto-immuunvormen van artritis te beheersen, zijn onder meer:

  • Regelmatige lichaamsbeweging, vooral soorten die het bewegingsbereik in gewrichten verbeteren. Vooral wandelen, wateraerobics en andere low-impact aerobics-oefeningen zijn nuttig.
  • Stoppen met roken. Roken kan de symptomen van veel soorten auto-immuunartritis verergeren.
  • Door gezond te eten om een ​​gezond gewicht te behouden, worden pijnlijke gewrichten minder belast.

Iemand met auto-immuunartritis moet ook met zijn arts praten over andere stappen die hij kan nemen om zijn algehele gezondheid te verbeteren.

Complicaties

De langetermijneffecten van auto-immuunartritis kunnen afhangen van het type dat een persoon heeft.

RA kan bijvoorbeeld gewrichtsmisvormingen veroorzaken die het voor een persoon moeilijk maken om hun handen en voeten te gebruiken. Mensen met RA lopen ook een groter risico op het ontwikkelen van hartaandoeningen en diabetes.

Een persoon met welke vorm van auto-immuunartritis dan ook die regelmatig last heeft van pijn en zwelling, kan ook moeite hebben om zich aan een regelmatig werkschema en gezelligheid te houden.

Soms kunnen mensen met RA zulke ernstige gewrichtscomplicaties ervaren dat ze geopereerd moeten worden. Er is een verscheidenheid aan chirurgische opties beschikbaar, waaronder spinale fusie voor spondylitis ankylopoetica of een heupprothese voor andere soorten artritis.

Het zo snel mogelijk identificeren en behandelen van auto-immuunartritis helpt complicaties tot een minimum te beperken.

Outlook

Auto-immuunartritis kan aanzienlijke gevolgen hebben voor iemands leven. Er zijn echter veel behandelingen beschikbaar die een persoon met auto-immuunartritis kunnen helpen een gezonder en gelukkiger leven te leiden.

Mensen moeten met hun arts praten over de beste benaderingen voor de behandeling van auto-immuunartritis, evenals over gezonde veranderingen in levensstijl die ze kunnen aanbrengen.

none:  mentale gezondheid medische apparaten - diagnostiek bipolair