Anatomie: een korte introductie
Anatomie is de identificatie en beschrijving van de structuren van levende wezens. Het is een tak van biologie en geneeskunde.
De studie van anatomie gaat meer dan 2000 jaar terug, tot de oude Grieken. Er zijn drie brede gebieden:
- menselijke anatomie
- dierlijke anatomie - zootomie
- plant anatomie - fytotomie
Menselijke anatomie is de studie van de structuren van het menselijk lichaam. Een goed begrip van anatomie is de sleutel tot de praktijk van de geneeskunde en andere gezondheidsgebieden.
Het woord 'anatomie' komt van de Griekse woorden 'ana', wat 'omhoog' betekent, en 'boekdeel', wat 'een snede' betekent. Traditioneel hebben anatomiestudies betrekking op het versnijden of ontleden van organismen.
Nu kan beeldtechnologie ons echter veel laten zien over hoe de binnenkant van een lichaam werkt, waardoor dissectie minder nodig is.
Hieronder leest u meer over de twee belangrijkste benaderingen: microscopische anatomie en grove of macroscopische anatomie.
Bruto anatomie
In de geneeskunde verwijst grove, macro- of topografische anatomie naar de studie van de biologische structuren die het oog kan zien. Met andere woorden, een persoon heeft geen microscoop nodig om deze kenmerken te zien.
De studie van de grove anatomie kan dissectie of niet-invasieve methoden omvatten. Het doel is om gegevens te verzamelen over de grotere structuren van organen en orgaansystemen.
Bij dissectie snijdt een wetenschapper een organisme open - een plant of het lichaam van een mens of een ander dier - en onderzoekt wat ze van binnen ontdekken.
Endoscopie is een hulpmiddel bij het diagnosticeren van ziekten, maar kan ook een rol spelen bij onderzoek. Het houdt in dat een wetenschapper of arts een lange, dunne buis met aan het uiteinde een camera in verschillende delen van het lichaam steekt. Door het bijvoorbeeld door de mond of het rectum te halen, kunnen ze de binnenkant van het maagdarmkanaal onderzoeken.
Er zijn ook minder invasieve onderzoeksmethoden. Om bijvoorbeeld de bloedvaten van levende dieren of mensen te bestuderen, kan een wetenschapper of arts een ondoorzichtige kleurstof injecteren en vervolgens beeldtechnologie, zoals angiografie, gebruiken om de bloedvaten te zien die de kleurstof bevatten. Dit laat zien hoe de bloedsomloop werkt en of er blokkades zijn.
MRI-scans, CT-scans, PET-scans, röntgenfoto's, echo's en andere soorten beeldvorming kunnen ook laten zien wat er in een levend lichaam gebeurt.
Medische en tandheelkundige studenten voeren ook dissectie uit als onderdeel van hun praktische werk tijdens hun studie. Ze kunnen menselijke lijken ontleden.
Menselijke lichaamssystemen
Studenten van grove anatomie leren over de belangrijkste systemen van het lichaam.
Er zijn 11 orgaansystemen in het menselijk lichaam:
- het skeletstelsel
- het spierstelsel
- het lymfestelsel
- het ademhalingssysteem
- het spijsverteringsstelsel
- het zenuwstelsel, inclusief het centrale en autonome systeem
- het endocriene systeem, dat de hormoonproductie reguleert
- het cardiovasculaire systeem, inclusief het hart
- het urinestelsel
- het voortplantingssysteem
- het integumentair systeem, dat onder meer de huid, het haar en de nagels omvat
Deze systemen werken allemaal samen en zijn van elkaar afhankelijk om te functioneren.
Microscopische anatomie
Microscopische anatomie, ook wel histologie genoemd, is de studie van cellen en weefsels van dieren, mensen en planten. Deze onderwerpen zijn te klein om zonder microscoop te zien.
Door middel van microscopische anatomie kunnen mensen leren over de structuur van cellen en hoe ze zich tot elkaar verhouden.
Als iemand bijvoorbeeld kanker heeft, zal onderzoek van het weefsel onder de microscoop onthullen hoe de kankercellen werken en hoe ze gezond weefsel beïnvloeden.
Een onderzoeker kan histologische technieken toepassen, zoals het snijden en kleuren van weefsels en cellen. Ze kunnen ze dan onderzoeken onder een elektronen- of lichtmicroscoop.
Het snijden omvat het snijden van weefsel in zeer dunne plakjes voor nauwkeurig onderzoek.
Het doel van het kleuren van weefsels en cellen is om kleur toe te voegen of te versterken. Dit maakt het gemakkelijker om de specifieke weefsels die worden onderzocht, te identificeren.
Histologie is essentieel voor het begrijpen en bevorderen van geneeskunde, diergeneeskunde, biologie en andere aspecten van biowetenschappen.
Wetenschappers gebruiken histologie voor:
Onderwijs
In onderwijslaboratoria kunnen histologiedia's studenten helpen meer te weten te komen over de microstructuren van biologische weefsels.
Diagnose
Artsen nemen weefselmonsters of biopsieën van mensen met kanker of andere ziekten en sturen de monsters naar een laboratorium, waar een histoloog ze kan analyseren.
Forensisch onderzoek
Als een persoon onverwachts sterft, kan de microscopische studie van specifieke biologische weefsels experts helpen de oorzaak te achterhalen.
Autopsies
Net als bij forensisch onderzoek bestuderen experts weefsels van overleden mensen en dieren om de doodsoorzaken te begrijpen.
Archeologie
Biologische monsters van archeologische vindplaatsen kunnen nuttige gegevens opleveren over wat er duizenden jaren geleden gebeurde.
Histopathologie
Mensen die in histologielaboratoria werken, worden histotechnici, histotechnologen of histologietechnici genoemd. Deze mensen bereiden de monsters voor op analyse. Histopathologen, ook wel pathologen genoemd, bestuderen en analyseren de monsters.
De technicus zal speciale vaardigheden gebruiken om monsters van biologisch weefsel te verwerken. De weefsels kunnen afkomstig zijn van:
- patiënten die een diagnose wensen
- verdachten van een misdrijf, als het een forensisch laboratorium is
- het lichaam van een persoon die is overleden
Het proces omvat:
- het bijsnijden van monsters en het aanbrengen van oplossingen om ze te bewaren
- verwijder eventueel water, vervang het door paraffinewas en plaats het monster in een wasblok om het snijden te vergemakkelijken
- het weefsel dun snijden en de plakjes op objectglaasjes monteren
- het aanbrengen van vlekken om specifieke onderdelen zichtbaar te maken
Vervolgens onderzoekt een histopatholoog de cellen en weefsels en interpreteert wat ze zien. Anderen kunnen de bevindingen van de histopatholoog gebruiken om te beslissen over de beste behandeling of om te helpen bepalen hoe een overlijden, ziekte of misdrijf plaatsvond.
Om histotechnoloog in de Verenigde Staten te worden, heeft een persoon certificering nodig van de American Society for Clinical Pathology. Ze kunnen beginnen met het behalen van een diploma dat wiskunde, biologie en scheikunde omvat, en vervolgens ter plaatse ervaring opdoen. Of een persoon kan een geaccrediteerd histologieprogramma bijwonen. Hogere kwalificaties zijn ook beschikbaar.
Om patholoog te worden, heeft iemand meestal een diploma van een medische school nodig, die 4 jaar in beslag neemt, plus 3-7 jaar stage- en residentieprogramma's.
Anatomie studeren
De meeste mensen die in de gezondheidszorg werken, hebben een opleiding gevolgd in grove anatomie en histologie.
Paramedici, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, artsen, protheses en biologische wetenschappers hebben allemaal kennis van anatomie nodig.
