Leptospirose: wat u moet weten
Leptospirose is een relatief zeldzame bacteriële infectie die mensen en dieren treft. Het kan van dieren op mensen overgaan wanneer een niet-genezen huidbreuk in contact komt met water of grond waar dierlijke urine aanwezig is.
Verschillende soorten van de Leptospira geslacht van bacteriën veroorzaakt leptospirose. Het kan zich ontwikkelen tot aandoeningen zoals de ziekte van Weil of meningitis, die fataal kunnen zijn.
De aandoening gaat meestal niet van de ene persoon naar de andere over.
De bacteriën kunnen het lichaam binnendringen via open wonden, de ogen of slijmvliezen. Dieren die de infectie op mensen overdragen, zijn onder meer ratten, stinkdieren, opossums, vossen en wasberen.
Leptospirose komt vaker voor in tropische gebieden, waar de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) schat dat het elk jaar 10 of meer mensen op 100.000 treft.
In gematigde klimaten treft het waarschijnlijk tussen de 0,1 en 1 op de 100.000 mensen. Bij een epidemie kan het 100 of meer op de 100.000 mensen treffen.
Mensen die naar tropische gebieden reizen, lopen een groter risico op blootstelling.
Behandeling
Voor milde gevallen kan de arts antibiotica voorschrijven, zoals doxycycline of penicilline.
Patiënten met ernstige leptospirose zullen tijd in het ziekenhuis moeten doorbrengen. Ze zullen intraveneus antibiotica krijgen.
Afhankelijk van welke organen leptospirose beïnvloedt, heeft het individu mogelijk een beademingsapparaat nodig om te helpen ademen.
Als het de nieren aantast, kan dialyse nodig zijn.
Intraveneuze vloeistoffen kunnen zorgen voor hydratatie en essentiële voedingsstoffen.
Ziekenhuisverblijven kunnen variëren van enkele weken tot enkele maanden. Dit hangt meestal af van hoe de patiënt reageert op een antibioticabehandeling en hoe ernstig de infectie hun organen beschadigt.
Tijdens de zwangerschap kan leptospirose de foetus aantasten. Iedereen die de infectie heeft tijdens de zwangerschap, moet tijd doorbrengen in het ziekenhuis voor controle.
Symptomen
De tekenen en symptomen van leptospirose verschijnen meestal plotseling, ongeveer 5 tot 14 dagen na infectie. Volgens de CDC kan de incubatietijd echter variëren van 2 tot 30 dagen.
Milde leptospirose
Tekenen en symptomen van milde leptospirose zijn onder meer:
- koorts en koude rillingen
- hoesten
- diarree, braken of beide
- hoofdpijn
- spierpijn, vooral onderrug en kuiten
- uitslag
- rode en geïrriteerde ogen
- geelzucht
De meeste mensen herstellen binnen een week zonder behandeling, maar ongeveer 10 procent ontwikkelt ernstige leptospirose.
Ernstige leptospirose
Tekenen en symptomen van ernstige leptospirose verschijnen een paar dagen nadat milde symptomen van leptospirose zijn verdwenen.
Symptomen zijn afhankelijk van welke vitale organen erbij betrokken zijn. Het kan leiden tot nier- of leverfalen, ademnood en meningitis. Deze kunnen fataal zijn.
Het hart, de lever en de nieren
Als leptospirose het hart, de lever en de nieren aantast, zal de persoon het volgende ervaren:
- vermoeidheid
- onregelmatige, vaak snelle hartslag
- spierpijn
- misselijkheid
- neusbloedingen
- pijn op de borst
- hijgend
- weinig trek
- zwelling van de handen, voeten of enkels
- onverklaarbaar gewichtsverlies
- geelzucht, te zien in een gele verkleuring van het oogwit, de tong en de huid
Zonder behandeling kan dit leiden tot levensbedreigend nierfalen.
De hersenen
Als het de hersenen of het ruggenmerg aantast, kan meningitis, encefalitis of beide ontstaan.
Meningitis is een infectie van het membraan dat de hersenen en het ruggenmerg bedekt, terwijl encefalitis verwijst naar een infectie van hersenweefsel. Beide aandoeningen hebben vergelijkbare tekenen en symptomen.
Deze kunnen zijn:
- verwarring of desoriëntatie
- slaperigheid
- toevallen of toevallen
- hoge koorts
- misselijkheid
- fotofobie of gevoeligheid voor licht
- problemen met fysieke bewegingen
- stijve nek
- onvermogen om te spreken
- braken
- agressief of ongebruikelijk gedrag
Onbehandelde meningitis of encefalitis kan leiden tot ernstige hersenschade en kan levensbedreigend zijn.
De longen
Als het de longen aantast, kan de persoon niet ademen.
Tekenen en symptomen zijn onder meer:
- hoge koorts
- hijgend
- bloed ophoesten
In ernstige gevallen kan er zoveel bloed zijn dat de persoon stikt.
Diagnose
Milde leptospirose in een vroeg stadium is moeilijk te diagnosticeren, omdat de symptomen kunnen lijken op die van griep en andere veel voorkomende infecties.
Als een arts ernstige leptospirose vermoedt, kan de patiënt specifieke diagnostische tests ondergaan. Er zijn verschillende tests beschikbaar. In sommige gevallen moeten tests mogelijk worden herhaald om het resultaat te bevestigen.
De arts zal vragen stellen over recente reizen, vooral naar gebieden waar leptospirose veel voorkomt.
Ze kunnen vragen of de persoon:
- heeft gezwommen in een meer, vijver, kanaal of rivier
- heeft contact gehad met activiteiten die hebben plaatsgevonden in een slachthuis, op een boerderij of die verband houden met de verzorging van dieren
- mogelijk contact hebben gehad met urine of bloed van dieren
Een aantal bloed- en urinetests kan leptospirose bevestigen of uitsluiten.
In de Verenigde Staten is leptospirose een aangifteplichtige ziekte. De arts moet de relevante gezondheidsautoriteiten informeren als de diagnose van een persoon een infectie bevestigt.
Soorten
Er zijn twee hoofdtypen leptospirose.
Milde leptospirose: dit is goed voor 90 procent van de gevallen. Symptomen zijn onder meer spierpijn, koude rillingen en mogelijk hoofdpijn.
Ernstige leptospirose: tussen 5 en 15 procent van de gevallen kan overgaan tot ernstige leptospirose. Orgaanfalen, inwendige bloedingen en overlijden kunnen het gevolg zijn als de bacterie de lever, de nieren en andere belangrijke organen infecteert.
De Centers for Disease Control and Prevention (CDC) schatten het sterftecijfer tussen 5 en 15 procent onder mensen met een ernstige ziekte.
Met een effectieve en tijdige behandeling is de kans kleiner dat leptospirose ernstig wordt.
Degenen die een grotere kans hebben om ernstige leptospirose te ontwikkelen, zijn meestal degenen die al ziek zijn, bijvoorbeeld met longontsteking, degenen onder de leeftijd van 5 jaar en degenen die ouder zijn.
Wie loopt er risico?
Leptospirose komt vaker voor in een tropisch klimaat, maar kan ook voorkomen in de armere delen van grote steden in ontwikkelingslanden die niet in tropische gebieden liggen.
Volgens de WHO is het risico groter in tijden van overmatige regenval en overstromingen.
De bacterie gedijt in warme en vochtige omgevingen. Het is eerder sporadisch dan constant aanwezig.
Leptospirose komt vaker voor bij:
- Zuid- en Zuidoost-Azië
- Australië
- het Caribisch gebied en Midden-Amerika
- de Andes en tropisch Latijns-Amerika
- Oost Sub-Sahara Afrika
Toeristische hotspots waar leptospirose soms voorkomt, zijn onder meer Nieuw-Zeeland, Australië, Hawaï en Barbados.
Overstromingen verhogen het risico op een uitbraak. Als klimaatverandering leidt tot meer gevallen van overstromingen over de hele wereld, kan leptospirose vaker voorkomen.
Leptospirose in de Verenigde Staten
Volgens de CDC komen elk jaar ongeveer 100 tot 150 gevallen voor in de VS, meestal in Puerto Rico en Hawaï. Het grootste aantal gevallen was in 1998, toen 775 mensen werden blootgesteld.
In landen zoals de VS, met een ontwikkelde infrastructuur, lopen de volgende risico's het grootste risico:
- rioolwerkers
- boerderij- en landarbeiders die regelmatig contact hebben met dieren of besmet water of bodem
- dierenwinkelmedewerkers en dierenartsen
- slachthuisarbeiders en vleesverwerkers
- degenen die betrokken zijn bij recreatieve watersporten, zoals zeilen of kanoën
- militair personeel
Door effectieve gezondheidszorg zijn de sterftecijfers in ontwikkelde landen veel lager dan in armere landen.
Preventie
Een aantal maatregelen kan het risico op het krijgen van leptospirose helpen verminderen, vooral bij diegenen wier vrijetijds- of werkactiviteiten hun risico verhogen.
Watersporten: In niet-tropische, ontwikkelde landen, zoals de VS, is het risico op leptospirose erg klein, en de meeste mensen hoeven watersport niet te vermijden.
Degenen die watersporten beoefenen als onderdeel van een vakantie-avontuur en degenen die regelmatig in zoet water zwemmen, moeten echter enkele voorzorgsmaatregelen nemen.
Een daarvan is om ervoor te zorgen dat eventuele snijwonden bedekt zijn met een waterdicht verband.
Dit kan bescherming bieden tegen een reeks infecties, waaronder hepatitis A en Giardiasis.
Na het zwemmen in zoet water is het een goed idee om grondig te douchen.
Blootstelling op de werkplek: Degenen die met dieren of mogelijk verontreinigd water of bodem werken, moeten beschermende kleding dragen en de lokale of nationale regels en voorschriften naleven.
Mogelijk moeten ze handschoenen, maskers, laarzen en een veiligheidsbril dragen.
Reizen en toerisme: mensen die naar gebieden reizen waar leptospirose veel voorkomt, moeten de volgende stappen nemen:
- Vermijd zwemmen in zoet water.
- Drink alleen gekookt water of uit een verzegelde fles.
- Reinig en bedek huidwonden met een waterdicht verband.
Reactie op rampen: hulpverleners of militairen in rampgebieden moeten mogelijk antibiotica nemen als voorzorgsmaatregel.
Andere tips
Andere tips om leptospirose te voorkomen zijn: waar:
- bestrijding van ongedierte, vooral knaagdieren
- handen wassen met water en zeep na het hanteren van dieren en dierlijke producten
- vermijd het aanraken van dode dieren met blote handen
- alle wonden zo snel mogelijk schoonmaken en ze bedekken met waterdichte verbanden
- het dragen van beschermende kleding op het werk, indien van toepassing
- vermijden van waden, zwemmen of ander contact met rivieren, beken en meerwater, vooral na overstromingen, of direct douchen na blootstelling
- vermijd contact met of het consumeren van iets dat in contact is geweest met overstromingswater
- het vermijden van drinkwater uit rivieren en meren, tenzij het gekookt of chemisch behandeld is
- ervoor zorgen dat honden een vaccinatie tegen leptospirose krijgen
Overdragen
Mensen kunnen besmet raken door:
- vervuild water drinken
- niet-genezen snijwonden of wonden die in contact komen met vervuild water of verontreinigde grond
- de ogen, neus of mond die in contact komen met vervuild water of verontreinigde grond
- minder vaak contact met het bloed van een besmet dier
Infectie gaat zelden over tussen mensen, maar dit kan soms gebeuren tijdens geslachtsgemeenschap of borstvoeding.
Oorzaken
De Leptospira bacteriën kunnen voorkomen in wasberen, vleermuizen, schapen, honden, muizen, ratten, paarden, runderen, buffels en varkens.
De bacteriën bewonen de nieren van de dieren en worden verdreven door te plassen, waardoor de bodem of watervoorraden worden geïnfecteerd.
De bacteriën kunnen maanden in de grond of in het water blijven.
Vraag:
Ik ga op reis naar een tropisch gebied waar ik hoop wat wildwatervaren en andere watersporten te beoefenen. Welke voorzorgsmaatregelen kan ik nemen?
EEN:
De beste manier om infectie door leptospirose te voorkomen, is contact met watermassa's te vermijden in gebieden waar leptospirose veel voorkomt.
Als er echter activiteiten worden gepland waarbij sprake is van blootstelling aan watermassa's, zegt de CDC dat een reiziger eenmaal per week een oraal antibioticum genaamd doxycycline kan nemen om infectie door deze bacterie te voorkomen.
De profylaxe moet worden gestart 1-2 dagen voordat de blootstelling aan water zal plaatsvinden.
Vraag uw arts of dit medicijn wordt aanbevolen voordat u op reis gaat.
Daniel Murrell, MD Antwoorden vertegenwoordigen de mening van onze medische experts. Alle inhoud is strikt informatief en mag niet als medisch advies worden beschouwd.
